woensdag, oktober 01, 2008

Schimmels of vlooien?

Er zijn boeken die je nooit vergeet. Niet dat je de inhoud ervan direct kunt reproduceren, maar je weet bij het noemen van de titel dat het boek iets met je deed.
Als kind al las ik alles wat los en vast zat. Met karrenvrachten haalden we de boeken uit de bibliotheek. Zelfs als ik bij mijn grootouders logeerde, las ik de boeken die mijn vader en zijn zussen vroeger verslonden. Dat ze enigszins gedateerd waren, deerde me niks. Het waren letters op papier, dus ik las het.
Laatst dacht ik weer aan die tijd. Wij lezend in de vergeelde en muf ruikende boeken van een generatie geleden en Grootvader maar roepen dat we onze ogen niet moesten bederven bij het zwakke licht. Door de staar kon hij slecht zien, hij kon eigenlijk alleen licht en donker onderscheiden. Om hem gerust te stellen deden we op klaarlichte dag dan maar het licht aan. Hij zat altijd met zijn stoel voor het raam, omhoog kijkend naar het licht. Alleen als het een zonnige dag was zeurde hij niet over onze ogen.
Eén boek staat me nog helder voor de geest, althans de titel en het gevoel dat ik had toen ik het boek las. Ik herinner me nog dat ik het een stomme titel vond en ik had eigenlijk niet zo veel zin het te lezen. Grootmoeder drong er op aan dat ik het toch zou lezen, en ik liet me overhalen. Het was een lijvig boek. Gebonden, groot en dikke bladzijden zoals boeken toen hadden. De paperback bestond nog niet. Na een paar bladzijden was ik in de ban van het boek. Ik genoot er mateloos van en las het in een ruk uit. Van de schrijfster had ik nog nooit gehoord, het was mijn eerste kennismaking met haar, maar naderhand heb ik natuurlijk meer van haar gelezen. Heel Nederland kent haar. Ze was een van de bekendste jeugdschrijfsters van de 20ste eeuw.
De titel van het boek begreep ik niet uit mezelf. Grootmoeder moest me dat uit leggen. Pas toen zij mij had uitgelegd hoe de schrijfster het bedoelde, vond ik de titel niet zo heel stom meer. Misschien ben ik daarom dat boek nooit vergeten.
Vorige week kreeg ik onbedwingbare zin dat boek terug te zien, in mijn handen te houden en voelen wat ik toen voelde toen ik het voor het eerst las. Ik googelde wat en vond een antiquariaat dat het boek in zijn bezit had. Nu ligt het boek voor me. (Ongelooflijk dat het zo goedkoop was.) Het boek in mijn bezit te hebben is haast genoeg, maar natuurlijk ga ik het herlezen. Ik ben benieuwd of het hetzelfde met me doet als het 40 jaar geleden deed.

“Schimmels voor de koets of … vlooien voor de koekepan?”, geschreven door Nienke van Hichtum.

Als ik aan het boek ruik, zie ik weer hoe ik daar bij mijn grootouders (onder de lamp) de goedmoedige en brave jeugdliteratuur van mijn vaders generatie las.

7 opmerkingen:

PS zei

Vroeger als kind ging ik ook altijd naar de bieb, en inderdaad, hele tassen vol. Ik moet nu moeite doen om mijn kinderen aan het lezen te krijgen.

Anoniem zei

Ik ken het boek niet. Opeens herinner ik mij weer de particuliere bibliotheken. Ik ruik ze als het ware

Anoniem zei

Ik heb dat ook met sommige titels van boeken, net als bepaalde muzieksongs brengen ze een bepaald gevoel in me naar boven.

Anoniem zei

Ah, de schrijfsters van Aafke's Tiental. Dat boek heb ik verslonden. Ik heb het nog en ik koester het ook nog steeds. Ik ging vroeger ook elke week wel naar de bieb voor een nieuwe lading boeken.
Misschien eigenlijk handig om hier ook maar eens lid van een bieb te worden. Want boeken kopen kost ook veel geld.

Veel leesplezier. Het is het weer ervoor.

Anoniem zei

Ik ken het boek niet. Wel kan ik me heel goed de inhoud van een bepaald boek herinneren dat ik vroeger las, maar weet absoluut niet meer hoe het heette of wie het schreef. Dat is wel een beetje jammer.

Anoniem zei

Tot mijn spijt moet ik zeggen dat ik het boek helemaal niet kende. Maar je schrijft er zo mooi over, dat ik spontaan zin krijg om het te lezen

Anoniem zei

Ik ken titel noch auteur, maar je zin: "Als ik aan het boek ruik, zie ik weer hoe ik ...de goedmoedige en brave jeugdliteratuur van mijn vaders generatie las", doet vermoeden dat ook de emoties weer even zullen terugkeren en in die zin de heimwee. De heimwee die spreekt.